Các chiêu lừa đảo phổ biến nhất trên Facebook

Cướp khách hàng, ăn cắp chất xám, tráo hàng giá rẻ kém chất lượng, làm giả Facebook để lừa đảo...là mảng tối trong bức tranh bán hàng online trên mạng xã hội

Theo thống kê gần đây, Việt Nam có khoảng 30 triệu người sử dụng Facebook, nơi tập trung nhiều người dùng trẻ, từ lứa tuổi học sinh sinh viên đến giới nhân viên văn phòng. Đây là nhóm đối tượng có nhu cầu mua sắm cao. Chính vì vậy, các loại hình dịch vụ, kinh doanh online ngày càng nở rộ bởi sự tiện lợi. Người mua chỉ cần xem thông tin giới thiệu sản phẩm rồi comment xác nhận trên Facebook hoặc fanpage của người bán, là giao dịch có thể được tiến hành. Tuy nhiên, việc trao đổi thông tin giữa kẻ mua người bán quá giản đơn. Mua bán ở nơi công cộng mà ai cũng có thể đọc được khiến nhiều đối tượng xấu, những người bán hàng không chân chính lợi dụng kẽ hở để cạnh tranh không lành mạnh hòng thu lợi bất chính, hay nặng hơn là lừa đảo những người thật thà, nhẹ dạ.

Và cũng ít ai truy cập hàng giờ trên Facebook mà không bị “bẫy” một lần duy nhất bởi một quảng cáo hấp dẫn hoặc một liên kết khuyến khích bạn nhấp chuột tương tự như cuộc phiêu lưu của một chiến binh. Công ty bảo mật nổi tiếng Bitdefender đã thu thập và đưa ra một danh sách Top 10 những trò gian lận phổ biến nhất trên mạng xã hội này. Điều này là cần thiết dù bạn đã rơi vào cạm bẫy đó hoặc chưa bị nó cám rỗ. Nhưng trên bảng tin Facebook của bạn, không thể không nhìn thấy một lời thông báo nhỏ mang tính trêu ghẹo, hứa hẹn sẽ biết xem ai thông tin của bạn, hoặc đã bị xóa bạn ra khỏi danh sách bạn bè của họ. Thậm chí hấp dẫn hơn là các đoạn video "tuyệt vời, không thể tin được" mà bạn phải sẽ "nhắm mắt bấm xem" bởi vì chúng thường "vui nhộn" hoặc "làm bạn ngạc nhiên".

Facebook, mạng xã hội của tất cả chiêu lừa đảo

Tất cả những trò gian lận được tập hợp trên Facebook, từ thư rác, đánh cắp dữ liệu đến tấn công giả mạo (phising trong tiếng anh, một hành vi giả mạo ác ý nhằm lấy được các thông tin nhạy cảm như tên người dùng, mật khẩu và các chi tiết thẻ tín dụng). Người dùng nhận thấy chính mình đã vô tình làm lan truyền những lừa đảo vì các ứng dụng giả hoặc video giả có thể công bố bằng tên của họ. Những trò này kéo dài trong nhiều năm. Năm 2011, Bitdefender đã đưa ra ứng dụng Safego để tuyên chiến với những trò lừa đảo trên mạng xã hội.

Nhưng mặc dù vậy, những chiêu thức này vẫn tiếp diến, và mỗi năm có hàng triệu người sử dụng bị mắc bẫy. Vì với mỗi lần nhấp chuột, một phần mềm độc hại lây lan khắp nơi và điều này khiến việc chiến đấu chống lại nó trở nên khó khăn hơn.Lấy một ví dụ cụ thể: Một người bạn dường như rất thích một video nào đó. Bạn nhấp vào liên kết để xem video. Video (mà bạn thường xuyên không bao giờ nhìn thấy), giấu một nút "Like" (thích) ẩn. Nhấn vào đó, bạn chia sẻ một đoạn video không muốn xem đó và vô tình bạn tham gia vào việc phát tán chiêu lừa đảo đang diễn ra trên Facebook.

Rihanna, chiêu lừa đảo siêu hạng nhất

Bitdefender đưa ra các kỹ thuật được những kẻ lừa đảo sử dụng. Rihanna là chiêu lừa đảo siêu hạng nhất đối với cư dân của Facebook (chiếm 4,76%). Tuy nhiên, hai chiêu lừa đảo phổ biến nhất cũng lại là hai chiêu đơn giản nhất "Ai đã xem hồ sơ của tôi?" (30,20%) và "Hãy thay đổi màu sắc Facebook của bạn" (7.8%). Những chiêu lừa đảo liên quan đến việc sử dụng mạng xã hội và liên quan trực tiếp đến người sử dụng.“Tại sao người sử dụng luôn muốn biết rằng ai đã xem xét hồ sơ của họ, bất chấp cảnh báo an toàn về điều này ? Họ nghĩ chắc chắn rằng đó là các ứng dụng thực tế ... Điều mà người ta gọi là kỹ thuật xã hội, và sau đó, nó sẽ đạt đến mức cao nhất - trò chơi tâm lý giữa các tội phạm mạng và nạn nhân của chúng”, Catalin Cosoi, trưởng phòng chiến lược an ninh mạng của Bitdefender giải thích."Các mồi nhử được thay đổi theo thời gian - kẻ quấy rầy, người xem, người hâm mộ, bạn gái cũ và cũng kèm những điều ám ảnh bạn, nhưng lí do có thể khiến những trò gian lận vẫn tiếp diễn rất đơn giản : đó là bản chất của con người".

Sau đây là top 10 chiêu lừa đảo trên Facebook:
1- "Ai đã xem hồ sơ của tôi ?" (30,20%)
2- "Hãy thay đổi màu Facebook của bạn" (7,8%)
3- Quan hệ của Rihanna với "bạn trai" của anh ta (4.76%)
4- "Kiểm tra tình trạng của tôi để nhận được miễn phí một chiếc áo thun chính thức của Facebook" (4,21%)
5- "Hãy nói tạm biệt với Facebook xanh" (2,76%)
6 – Phân phối miễn phí các sản phẩm không quay phim (2,41%)
7 – Hãy chứng thực nếu bạn của bạn đã xóa bạn ra khỏi danh sách của họ (2,27%)
8 – Nhận biết những người "quấy rối bạn nhiều nhất" (1,74%)
9 - "Tìm hiểu làm thế nào để xem ai viếng thăm tài khoản của bạn, bạn bất ngờ về nó !" (1,55%)
10 - "Tôi vừa đổi chủ đề trên tài khoản Facebook của tôi. Thật không thể tin nổi" (1,50%)
Nghiên cứu này dựa trên ứng dụng Safego của BitDefender, nhằm mục đích cảnh báo người dùng trong trường hợp có phần mềm độc hại hoặc liên kết giả mạo.Nghiên cứu cũng sẽ giúp chúng ta thận trọng hơn khi truy cập vào các mạng xã hội, tránh nhấp chuột vào bất kỳ liên kết nào có vẻ đáng ngờ hoặc "quá hay, quá đẹp". ( theo VnMedia)

Lừa đảo mua bán online trên Facebook

Mua hàng online: Hàng nhận được đôi khi không như ảnh quảng cáo.

Ăn cắp thông tin khách hàng

Đây là "vấn nạn" chung làm đau đầu những người bán hàng online chân chính. Facebook của người kinh doanh qua mạng uy tín luôn bị các đối thủ kinh doanh chầu chực theo dõi. Hễ ai comment hay thậm chí chỉ like bài viết giới thiệu sản phẩm, là ngay lập tức nhóm đối tượng này kết bạn Facebook, rồi nhắn tin "rỉ tai" bán sản phẩm tương tự với giá rẻ hơn.

Không ít người mua vì ham giá rẻ, không tìm hiểu thông tin kĩ càng mà nhắm mắt mua hàng không rõ nguồn gốc, hàng giả, hàng chất lượng kém.

Mới đây, một clip được lan truyền chóng mặt, nhờ hàng ngàn người chia sẻ ghi lại cảnh đôi nam nữ đánh dằn mặt một cô gái, chỉ vì cô này "cướp khách" do nẫng tay trên thông tin khách hàng. Rút kinh nghiệm, các shop hiện giờ đều rút vào "bí mật", trao đổi với khách mua qua inbox.

Tạo Facebook giả người bán hàng có uy tín

Các đối tượng lừa đảo này bỏ thời gian theo dõi, tìm hiểu rất kĩ các shop bán hàng online có uy tín, có nhiều khách mua. Chúng lập Facebook giả y hệt người bán, tìm cách kết bạn với càng nhiều người quen của người bán càng tốt, để tạo vỏ bọc như thật, rồi kết bạn với nhóm khách hàng có nhu cầu mua sắm cao để "săn mồi".

Mới đây nhất, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm công nghệ cao (PC50) đã bắt N.Đ.A và N.T.D đều ở Ninh Bình. Hành vi của 2 đối tượng này là “Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng Internet hoặc thiết bị số, thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản”, thông qua việc lập Facebook mạo danh người kinh doanh túi xách có tiếng trên mạng.

Hai đối tượng 9X này đã chiếm đoạt gần 100 triệu đồng, bằng thủ đoạn câu kéo các nạn nhân mua hàng theo chương trình giảm giá, và yêu cầu khách chuyển khoản đặt cọc trước.

Làm giả giấy chuyển tiền ngân hàng

Thông thường, bên bán buộc bên mua phải chuyển tiền trước 100% rồi mới gửi hàng cho khách, nhất là các khách hàng ở tỉnh xa. Kẻ lừa đảo lấy lí do không có nhiều thời gian, cần hàng gấp rồi hối thúc người bán chuyển hàng ngay.

Để qua mặt, chúng thường giả vờ tiến hành "chuyển tiền" vào cuối ngày thứ 6, khi các ngân hàng đã chuẩn bị ngừng làm việc. Sau đó chúng gửi cho nạn nhân giấy chuyển tiền đã được chỉnh sửa tinh vi bằng phần mềm photoshop. Khi nạn nhân phát hiện ra thì điện thoại người mua đã ở tình trạng không liên lạc được nữa.

Giả người bán để lừa shipper (người vận chuyển đơn hàng).

Đóng giả người bán hàng, lừa "shipper"

"Shipper" là những người làm dịch vụ trung gian vận chuyển đơn hàng từ người bán đến tay người mua. Nhiều shipper nhận giao hàng không chỉ từ một shop quen, mà từ nhiều nơi bán khác, nhau nhằm kiếm thêm thu nhập. Tuy nhiên, shipper sẽ phải bỏ tiền túi 100% tạm ứng trước cho người mua để lấy hàng, nếu không có mối quan hệ tin cậy với người bán.

Lợi dụng kẽ hở này, kẻ lừa đảo giả làm người bán, đóng thùng hàng có giá trị thấp, nhưng được nâng khống lên rồi hẹn shipper lấy hàng ở nơi không có địa chỉ rõ ràng. Dĩ nhiên, địa chỉ và số điện thoại của người mua đều là giả.

Khi phát hiện ra thì kẻ lừa đảo đã cao chạy xa bay, còn shipper thì mất trắng số tiền lớn gấp nhiều lần tiền công vận chuyển (khoảng 20.000-30.000 đồng một đơn hàng).

Tạo "chân gỗ" dụ khách đại lý

Không ít shop bán buôn vì hám lợi bèn tạo cơn sốt ảo. Họ tạo mạng lưới nhiều "chân gỗ" giả vờ đặt mua hàng số lượng lớn ở chính các đại lý bán lẻ của mình. Nếu những người bán lẻ không tỉnh táo rất dễ dính trái đắng. Do họ phải bỏ ra số tiền lớn ôm hàng, trong khi các khách đặt cọc mua bỗng dưng biến mất.

Đăng tải số hotline lên các website nội dung người lớn

Đây là một trong những "mưu hèn kế bẩn" trong việc quấy rối đối thủ cạnh tranh. Điện thoại hotline của nạn nhân sẽ "cháy máy", vì thường xuyên phải tiếp nhận những cuộc gọi làm phiền từ những kẻ quấy rối.

Nhằm tránh bị chộp giật khách, người bán xác nhận với người mua qua số điện thoại "chính chủ"

Muôn kiểu "dìm giá" đối thủ cạnh tranh

Thương trường là chiến trường. Nhiều shop phải than trời khi liên tục nhận được chấn vấn của khách hàng, vì một số nơi khác bán sản phẩm với giá rẻ hơn. Những người bán hàng online ít uy tín đa phần không chứng minh được nguồn gốc rõ ràng của sản phẩm.

Thông tin về ngành hàng mỹ phẩm hay kem trắng da thường mập mờ, như "người thân xách tay", "tiếp viên hàng không mang về", "hàng nhập độc quyền"... nên một món hàng có thể có nhiều mức giá khác nhau, từ đắt một cách phi lý đến rẻ một cách khó tin.

Thậm chí, để "đẩy" được nhiều hàng, người bán còn dùng chiêu bài "lấy tiền ủng hộ từ thiện" nên...giá rẻ hơn nhiều so với đối thủ cạnh tranh. Hậu quả là người mua không những bị mất tiền oan vì ham của rẻ, mà sức khỏe còn có thể bị ảnh hưởng bởi hàng hóa không rõ xuất xứ.

Ăn cắp chất xám

Một số shop bán hàng online rất công phu khi bỏ công tìm hiểu, soạn hình ảnh kèm các bài giới thiệu công dụng, hướng dẫn sử dụng sản phẩm một cách chi tiết cho khách hàng. Tuy nhiên, họ bị các đối thủ cạnh tranh thản nhiên copy y xì mà không cần nhọc công tìm hiểu thấu đáo sản phẩm.

Có đại lý bán lẻ của shop còn ngỏ lời xin bài giới thiệu và ảnh không đóng dấu watermark để giới thiệu cho khách hàng, nhưng sau đó không lấy hàng của shop mà nhập hàng từ nhà cung cấp khác với giá rẻ hơn.

Copy chất xám, công sức của đối thủ cạnh tranh.

Giả người thân lừa khách hàng

Cũng trong vụ 2 đối tượng ở Ninh Bình bị bắt ở trên, một cặp vợ chồng bị lừa 10 triệu đồng do người vợ... tag tên chồng vào bức ảnh một chiếc túi xách đẹp có giá 40 triệu đồng ở một shop bán túi có tiếng.

Hai kẻ lửa đảo này lập Facebook giả mạo y hệt Facebook người vợ, tìm hiểu cẩn thận cách nói chuyện của hai vợ chồng, rồi nhắn tin yêu cầu người chồng chuyển khoản tiền để đặt hàng. Chỉ đến cuối ngày, hai vợ chồng mới nhận ra họ bị lừa.

Mua bán online trên Facebook nói riêng và mạng xã hội nói chung luôn có bẫy rình rập, do tính mở của nó. Người bán hàng hãy là những người kinh doanh có tâm, có trách nhiệm để bảo vệ uy tín của chính mình. Người mua hãy là người tiêu dùng thông thái, cần tìm hiểu kĩ các thông tin sản phẩm trước khi mua, và chọn địa chỉ bán hàng uy tín để tránh tiền mất tật mang.

ICTNews